Leerling die bewust kiest om aanwezig te zijn leert meer

Sinds het begin van dit schooljaar volgen bovenbouwleerlingen van Ichthus Dronten vooral in de ochtend klassikale lessen en in de middag Leren naar Keuze-uren. Aan welke vakken ze dan willen werken en met welke docent, plannen ze zelf in via Magister. Leerlingen kunnen tijdens de LNK-uren ook kiezen voor studiebegeleiding. Wie geen specifieke hulp of uitleg nodig heeft, mag zelfstandig werken onder toezicht van een docent. Een docent kan leerlingen ook zelf inplannen voor extra uitleg wanneer hij of zij merkt dat een leerling achterloopt.

 ‘We gebruiken de lestijd effectiever’

De nieuwe opzet heeft meerdere voordelen, zegt directeur Gerlof Boersma. ‘We gebruiken de lestijd effectiever. Het aantal tussenuren is schoolbreed sterk verminderd, hoewel er helaas nog wel leerlingen zijn met tussenuren. Alle vakken hebben een lesuur minder in het rooster staan. Alleen levensbeschouwelijke vorming is op een uur per week blijven staan en ook lichamelijke opvoeding is op twee uur per week gebleven.’

Gerlof Boersma

‘We konden niet wachten’

De eerste gesprekken met het team over het nieuwe concept werden vorig voorjaar gehouden. Na de zomervakantie werd het ingevoerd. Een relatief korte aanlooptijd, beaamt Boersma. ‘We konden geen jaar meer wachten. Ichthus Dronten heeft het de afgelopen jaren niet makkelijk gehad. De slagingspercentages zijn prima, de doorstroom is ook op orde, maar het aantal leerlingen dat onze school verlaat is groter dan de instroom. De komende jaren zal het aantal leerlingen in de bovenbouw afnemen. Om nog een aantal keuzes binnen de profielen mogelijk te houden, was het noodzakelijk goed te kijken hoe je een en ander aanbiedt.’

‘We vragen veel van docenten’

Niet alle docenten stonden meteen te juichen toen het nieuwe systeem werd geïntroduceerd, zegt teamleider bovenbouw en initiatiefnemer René Terhaerdt: ‘Over het achterliggende idee was iedereen het eens. Maar de praktische invulling vraagt echt wat van de docenten. Ze moeten de reguliere lesstof in minder tijd geven. Ze moeten werken met studieplanners. En ze hebben tijdens de LNK-uren een meer coachende rol. Tijdens die LNK-uren heb je leerlingen van de hele bovenbouw, dus havo en vwo, met verschillende vragen. We vragen echt wel wat van de docenten, daar zijn we ons bewust van. Het jaarprogramma moet voor ieder vak voor ieder jaar worden herzien en herschreven. Dat is echt wel veel werk.’

De schouders eronder

Wat is ervoor nodig om een nieuw concept door te voeren? Boersma: ‘Er moet een urgentiebesef zijn dat verandering nodig is. En er moet bereidheid en flexibiliteit zijn om met iets nieuws te starten, zonder precies te weten hoe het uitpakt. Lef. De schouders eronder. Ons docentenkorps is fors verkleind. Wanneer meerdere docenten zich onttrekken als er iets moet gebeuren, dan hebben we een probleem. Daarnaast moeten ouders en leerlingen er welwillend tegenover staan.’

René Terhaerdt

Terhaerdt vult aan: ‘Vanaf september hebben we een keer in de twee, drie weken een nieuwsbrief verstuurd naar de ouders over zaken die wel en niet goed gingen. Daar kwamen mooie reacties op. Ouders vonden het ook heel prettig om op deze manier geïnformeerd te worden.’ Boersma: ‘Opvallend was dat ouders erg achter dit nieuwe plan stonden, terwijl leerlingen wat terughoudender waren. En dan met name eindexamenleerlingen. Zij waren bang dat we gingen experimenteren terwijl zij voor hun examen zouden zitten.’

Kritische Leerlingenraad

Dat punt van kritiek deelt ook voorzitter van de leerlingenraad Joëlla. ‘Toen we hoorden dat het LNK-concept zou worden ingevoerd, was de praktische invulling daarvan nog niet helemaal duidelijk. Dat gaf onrust, vooral bij de laatstejaars. Wij hadden als leerlingenraad graag meer inspraak gehad bij de totstandkoming ervan.

Joëlla Swieringa

Dan waren er misschien ook minder kinderziektes geweest. Het systeem met inschrijven voor de LNK-uren werkte niet meteen goed. En ook de registratie van de aan- en afwezigheid kan beter.’ Toch is ze overwegend positief. ‘Het idee erachter is goed. En ik vind het een voordeel dat je voor uitleg van een bepaald vak ook kunt intekenen bij een andere docent. Als leerlingenraad blijven we wel kritisch op de uitvoering van het concept.’

Gemotiveerdere leerlingen

Bij de eerste evaluatie toonden zowel ouders - in een hiervoor samengestelde klankbordgroep - als leerlingen zich overwegend positief, zegt Terhaerdt. ‘Vooral dat leerlingen meer tijd kunnen besteden aan vakken die ze lastig vinden, valt goed. Ook vinden ouders het prettig dat veel leerlingen hun huiswerk binnen de schooluren kunnen maken. En zowel ouders als docenten geven aan dat de motivatie toeneemt. Tijdens LNK-uren, waarvoor leerlingen zich gericht inschrijven, zijn leerlingen aandachtiger in de les. En tijdens de reguliere lessen, waar nu minder uren voor zijn, letten leerlingen vaak ook beter op, omdat ze in minder tijd hetzelfde moeten leren. Daarvan zijn leerlingen zich ook wel bewust. Verder zien we een grotere eigen verantwoordelijkheid voor de keuzes. Waar een leerling zelf bewust kiest om aanwezig te zijn, leren ze meer dan wanneer ze altijd aanwezig móeten zijn. We gaan enkele afspraken nog weer aanstippen en bijstellen. Het is belangrijk om steeds te kijken wat beter kan. We zijn blij met de opmerkingen van leerlingen en hun inzet.’

Lees meer over de LNK-uren