Eerste woorden

‘Wat worden je eerste woorden, hoe ga je openen?’ Fijntjes prikt een vriend op de zaterdagavond vóór de eerste schooldag op de gevoelige plek. Een vakantie lang kon ik de vraag voor me uitschuiven, maar nu moet ik toch met een antwoord komen. De avond is warm en gezellig, en rond het kampvuur komen mijn vrienden, vakgenoten, met allerlei mogelijkheden.

Maar ja, dat zijn de vrienden van mijn oude vak. Voor de klas staan, dat is mijn nieuwe vak. Ik loop over van ideeën, praktijkvoorbeelden en lesplannen, maar hoe ik het in de hoofden van dertig nieuwe studenten Mediaredactie moet krijgen weet ik niet.

Rond het kampvuur bespreken we het dilemma over de eerste les, een vak dat Nieuwsgesprek heet en daar ook wel zo’n beetje op neerkomt: praten over het nieuws, het vakgebied en de vele, vaak ethische dilemma’s die daar spelen. Ik wil graag openen met die foto van het dode jongetje Aylan, aangespoeld op het strand. Maar ik twijfel: ik kan de foto maar moeilijk met droge ogen bekijken, zeker omdat mijn even oude zoontje in precies dezelfde houding slaapt. En ik vind het nogal wat, dat beeld in 2 bij 3 meter op de muur geprojecteerd. Zeker voor een groep van 16-jarigen.

De beurt is aan de vrienden rond het kampvuur.  ‘Via internet zijn ze wel heftiger dingen gewend’, relativeert er één. ‘Doe dat lekker in periode 3’, poldert iemand anders. ‘Ben je niet bang voor anti-vluchtelingendiscussies’, twijfelt iemand. Mooi is dat. Hoe boeiend het gesprek ook is, als ik uren later in bed lig ben ik nog geen steek verder.

Een half jaar ben ik al bezig met het bedenken van lesinhoud voor de nieuwe opleiding. Maar op de drempel naar die eerste maandag voel ik vooral dat een jaarplan nog geen les is. Het is in elk geval nog geen opening. En een antwoord op het foto-dilemma is het al helemaal niet.

‘Dit behang eruit, of ik eruit.’ Dat zouden - vrij vertaald - de laatste woorden zijn geweest van schrijver Oscar Wilde. Dat hij het niet zo op zijn behang had is een feit, maar verder is het complete nonsens. Er zijn namelijk wel vijf verschillende uitspraken bekend als zijn laatste woorden. Laatste woorden worden schromelijk overschat. En terwijl ik in slaap val op de avond vóór mijn allereerste keer voor de klas bedenk ik me het enige juiste antwoord: eerste woorden zijn dat waarschijnlijk ook.

Die ochtend zet ik fluitend de puntjes op de i van mijn eerste les. Een grappige opening, door naar wat iconische journalistieke foto’s uit het verleden en uiteindelijk ook de foto van Aylan. Met de discussie of 'ie nou iconisch is of niet. En of je hem op de voorpagina van de krant zet of op pagina 4. Met daarna weer een luchtig slot.

Anderen mogen oordelen over de kwaliteit van die les en er zullen heus wel wat studenten hebben gegaapt. Maar ik genoot van elke minuut en wist precies wat ik tegen mijn collega’s moest zeggen toen ik na afloop de teamkamer inliep: dit was mijn leukste les ooit.