Samen Opleiden: docent beter voorbereiden op mbo

Samen Opleiden organiseert de randvoorwaarden die nodig zijn om de docentenopleiding en de praktijk binnen het mbo zo goed mogelijk op elkaar te laten aansluiten. Projectleider Esther Leeftink van Landstede was al langer betrokken bij Samen Opleiden, maar dan in het voortgezet onderwijs. ‘Ik dacht, dat moet ook kunnen voor het mbo. Een lerarenopleiding was voorheen zo ingericht dat je eigenlijk werd opgeleid voor docent in het voortgezet onderwijs, terwijl je heel andere skills nodig hebt voor het mbo en het vmbo. Hoog tijd om daar iets aan te veranderen.’

Kweekvijver

In het schooljaar 2009/2010 startte Esther met de eerste verkenningen en in 2013 ontving Samen Opleiden een subsidie van een miljoen euro om het samenwerkingsverband verder op te zetten en uit te breiden. ‘We willen nog betere docenten voor de toekomst opleiden. Je ziet nu al dat studenten die stage lopen bij Landstede MBO in Harderwijk goed begeleid worden. Dat is geweldig. Je ziet ook dat het een mooie manier is om onze kweekvijver van eigen personeel uit te breiden. Daarnaast brengen studenten een andere dynamiek en kennis met zich mee en dat kan vernieuwend werken.’

Als grootste mijlpaal tot nu toe noemt Esther het samen meepraten over het curriculum. 'Vanuit de overheid komen er wijzigingen aan met nieuwe uitstroomprofielen. Dat we daar een klein beetje over kunnen meepraten, vind ik echt winst.’

Vakcoach

Samen Opleiden introduceerde ook de vakcoach. Iedere student wordt tijdens zijn stage op de desbetreffende school begeleid door een mbo-docent. Deze coaches organiseren daarnaast intervisiebijeenkomsten voor hun lio’ers: leraren in opleiding, oftewel vierdejaarsstudenten. Ronald de Jong - ‘ik leer net zoveel van mijn studenten, als zij van mij’ - is zo’n vakcoach. Hij doceert wis- en natuurkunde en electrotechniek bij Landstede MBO in Harderwijk en geeft wis- en natuurkunde aan volwassenen die vmbo volgen of naar het vwo gaan.

‘Als je als docent goed voor de klas wilt staan in het mbo, dan zijn daar specifieke vaardigheden voor nodig. De realiteit van de werkvloer is vergeleken met de theoretische kant van het hbo vele malen weerbarstiger.’ Ronald ondersteunt de studenten in dat leerproces. ‘Ik volg ze op de voet, stel kritische vragen en spiegel ze waar nodig. Je ziet studenten daardoor een grote sprong maken in hun ontwikkeling. Op persoonlijk en professioneel vlak.’

Elkaar scherp houden

Daarnaast heeft de vakcoach ook een signaleringsfunctie. ‘Wij toetsen en spiegelen de competenties die het hbo stelt aan de student in de praktijk.’ Zo is volgens Ronald het belang van samenwerken met collega’s groot op het mbo. Een helpende hand bieden hoort erbij. ‘Om de werklast te verdelen, om elkaar aan te vullen op je vakgebied of bij problemen in de klas. Samen sta je sterk. Je bent in die zin erg afhankelijk van elkaar. Je ziet dat echter niet terug in de beschrijving van de competenties van een docent. Dat kan anders. Of neem de beoordeling; dat gebeurt nu nog vaak door de hogeschool, maar misschien is de werkvloer daar wel een sterkere plek voor. Dat zijn allemaal zaken die we met elkaar bespreken en binnen Samen Opleiden aankaarten. Op die manier kunnen we elkaar verrijken en scherp houden.’

De grote winst van Samen Opleiden is dat opleiden en beoordelen meer gaan samenvallen, dat er een continu proces van uitwisselen en terugkoppelen binnen de opleidingen en de praktijk plaatsvindt. Zo kan Windesheim de docentenopleidingen en Landstede de begeleiding van studenten optimaliseren.