Standplaats Jakarta: Landstede power girl

‘Jullie mogen wel mee…’, zeggen de kinderen aarzelend. We kiezen eieren voor ons geld. Als zij in Kuta (Lombok) gaan stappen, kunnen de oudjes beter op tijd naar bed. De volgende ochtend verschijnen ze, een beetje verkreukeld maar tevreden, aan het ontbijt. ‘Érg leuk geweest en straks komt Khalid ons ophalen voor een rondritje. Hij heeft ons gisteravond uitgenodigd. Jullie mogen ook mee.’

Uitje met Khalid

Inderdaad staat er keurig om tien uur een auto met twee aardige Indonesische jongemannen voor de deur. Khalid rijdt en geeft een toelichting op wat we zien. ‘Alle grond aan de kust is inmiddels verkocht, hetzij aan de overheid, hetzij aan rijke investeerders, vaak uit China. Het is de bedoeling dat het toerisme hier goed wordt opgebouwd, lerend van de fouten die op Bali zijn gemaakt. Maar de gewone mensen zijn hun grond al kwijt. Zij kunnen straks in de grote hotels gaan werken.’ Opmerkelijk kritisch voor een Indonesiër…

Khalid neemt ons onder andere mee naar een batik coöperatie. ‘Hier moet ik ook met mijn moeder naartoe als zij nieuwe kleren nodig heeft voor een feest.’ In de auto vertelt hij over de stichting waar hij werkt als juridisch adviseur. ‘Anak Bangsa (‘kinderen van het volk’) heeft als doel om gratis mbo-onderwijs te geven aan kansarme kinderen. Een goede opleiding is de enige manier om uit de armoedecirkel weg te komen. En naast onderwijs, geven we ook begeleiding aan de gezinnen. Medische en juridische begeleiding, maar we helpen ook met de opbouw van kleine bedrijfjes en het opknappen van de huizen in de kampung. We hebben voor de opleiding Toerisme gekozen, omdat de Indonesische overheid Lombok tot een van de ontwikkelingsgebieden voor toerisme heeft uitgeroepen. En sinds een jaar hebben we ook de opleiding Accounting & Management.’

Mbo op Lombok

‘Natuurlijk hebben we zin om de school te bekijken!’, antwoorden we enthousiast op zijn vraag. En zo rijden we een half uur later het schoolterrein op. Keurige witte gebouwen met karakteristieke roze deuren en kozijnen, een kleur die terugkomt in de uniformen van de schooljeugd die net de klassen uitkomt. ‘Dit is de eerste shift’, zegt Khalid. ‘We hebben inmiddels 295 leerlingen en moeten dus met een ochtend- en een middagshift werken.’ Hij wordt met warmte begroet door leerlingen en personeel. ‘Dit is duidelijk een juridisch adviseur die regelmatig langskomt’, denk ik onder de indruk. Pas later begrijp ik dat hij, samen met zijn Nederlandse vrouw Jill, de oprichter van Anak Bangsa is.

We worden hoffelijk ontvangen in het kantoor van de directeur. Alles ademt orde. Keurige archiefkasten, een organogram aan de muur en een overzicht met foto’s van de docenten. ‘Als je rijk wilt worden, ga je niet voor Anak Bangsa werken’, vertelt Khalid. ‘Wij kunnen niet meer dan 20.000 roepia (€1,21) per lesuur betalen. Maar toch willen mensen hier graag werken. We krijgen altijd heel veel sollicitaties.’ Ook de leslokalen zijn keurig: schoon en simpel. Geen elektronica, nauwelijks computers. Een Indonesisch ogend meisje blijkt Nederlands te spreken en hier stage te lopen voor haar opleiding sociaal werk. Ze is hier inmiddels al een paar maanden. ‘Ik bezoek, samen met de sociaal werkster van de school, de gezinnen. Het is heel belangrijk dat er ook aandacht is voor de thuissituatie. Een fantastische stage. Ik leer hier zo veel!’

Ik denk aan Landstede. Misschien kan er wel worden samengewerkt? Stages, uitwisseling van informatie, ondersteuning… Als Khalid vertelt dat ze een leerwerkbedrijf hopen op te richten, denk ik gelijk aan het prachtige restaurant aan het Rechterland. ‘We willen een eenvoudig hotel bouwen waar onze leerlingen praktijkervaring op kunnen doen. Tegelijkertijd zou het een inkomstenbron  voor Anak Bangsa kunnen zijn. Er is hier vlakbij een ziekenhuis waar mensen uit de hele regio naartoe komen. Zij zouden potentiële gasten zijn, naast de buitenlandse stagiaires en gasten die we regelmatig ontvangen. Bovendien breidt de stad Praya zich in hoog tempo uit en het vliegveld is dichtbij …’

Een bijzondere ontmoeting

Eenmaal terug in Jakarta bel ik op. ‘Je kunt misschien beter even met mijn vrouw praten’, zegt Khalid. Dat blijkt Jill Jurgens te zijn, een kordate jonge stem aan de andere kant. Ik vertel haar dat ik een stukje voor Landstede wil schrijven over Anak Bangsa en dan ontstaat de blijde opwinding van het onwaarschijnlijke toeval: zij heeft tussen 2000 en 2003 de opleiding SPW-KO gedaan aan de Fuchsiastraat. Ze herinnert zich nog namen van docenten: Anneke van de Pavert, Leny Reuvers, Marian Ouwejan, Rosita da Silva… ‘Ja, het was een leuke tijd. Ik was wel een tomboy tussen al die meiden… Ik heb ook nog een jaar als groepsleidster gewerkt in het gebouw aan de overkant. Ik doe het stap voor stap. Tien jaar geleden zijn we begonnen in de garage thuis. Nu staat de school er. Elk jaar leggen we de lat wat hoger. Nu dromen we van het leer-werk-hotel. Volgende maand gaan er drie klassen voor het eerst meedoen aan het examen. Spannend!’

Inmiddels heeft ze samen met Khalid twee eigen kinderen en twee pleegkinderen opgevoed. ‘Ik vind de Nederlandse opvoeding wel beter. Hier krijgen kinderen in alles hun zin. Ik wil niet dat mijn kinderen op die manier verwend worden. Maar gelukkig laat mijn schoonfamilie me vrij.’

Als ik haar vraag naar de wensen voor haar stichting, heeft ze wel ideeën. ‘Ik zou wel uitwisseling willen, bijvoorbeeld over de theorie rond horeca en ondernemen, en ons onderwijs verder verbeteren, want de kwaliteit van het onderwijs ligt in Nederland toch hoger. Ook zou ik graag een praktijklokaal inrichten en we hebben rond  €25.000 nodig voor het hotel.’

Ik heb respect voor deze tomboy uit Zwolle. Wat denken jullie? Een inspirerend verhaal over een ex-leerling? Zien jullie mogelijkheden? Landstede heeft zo’n 2500 medewerkers. Als iedereen €10,- overmaakt, heeft Anak Bangsa straks haar leerwerkhotel… Deal?

anakbangsafoundation.org