Landstede Groep
   
Jaargang 2 | Editie 5 | Archief 2015 - 2019

‘Je bent deels de regisseur van je eigen brein’

Hoe kan het dat de ene leerling makkelijk leert, terwijl de ander er flink voor moet ploeteren? Is er geen manier om leren makkelijker te maken? Deze vraag zette Peter la Roi ertoe aan om in 2006 een training te volgen over de werking van het brein. Inmiddels geeft hij de trainingen zelf ook, naast zijn werk als docent tekenen en handvaardigheid op het Carolus Clusius College.

Gebruik je brein, leer (en werk) slimmer, staat bovenaan een mindmap die Peter la Roi gebruikt bij zijn trainingen. Voor wie de term niet kent: een mindmap is een grafische weergave van begrippen, teksten of plaatjes rondom een bepaald onderwerp en heeft vaak de vorm van een boom.

Hersenhelften

Het maken van een mindmap is volgens Peter een goede manier om informatie te verwerken op een manier die past bij hoe je brein werkt. ‘We zijn van oudsher gewend om te leren vanuit tekst. Daarmee boor je vooral je linker hersenhelft aan, lineair en goed in details. Terwijl je rechter hersenhelft, beter in overzicht en verbanden zien, meer gebruikmaakt van beelden, kleuren en patronen. Mindmappen combineert de kwaliteiten van beide hersenhelften en benut daarmee de capaciteit van het brein veel beter. Bovendien onderscheid je hierdoor beter de hoofdzaken van de bijzaken, iets waar leerlingen vaak problemen mee hebben.’

Eyeopener

Peter was altijd al geïnteresseerd in de werking van het brein, toen hij in 2006 besloot een eendaagse braintraining te volgen. Het werd een eyeopener. ‘Als mentor vroeg ik me vaak af hoe het toch kon dat het leren de ene leerling zo makkelijk afgaat, terwijl de ander er de grootste moeite mee heeft. Tijdens deze cursus kwam ik erachter dat er technieken zijn om makkelijker te leren. Dat leren te léren is. De dag was nog maar halverwege toen ik al zo enthousiast was dat ik op de trainer afstapte. “Wat is ervoor nodig om bij jullie trainingen te mogen geven?” Na veel (zelf)studie heb ik vijf jaar bij dit bureau gewerkt. Drie jaar geleden heb ik mijn eigen bedrijf BrainSense opgericht.’

Snel inzicht krijgen

Drie dagen per week werkt Peter als braintrainer, de overige twee dagen geeft hij tekenen en handvaardigheid op het Carolus Clusius College. Ook in deze lessen past hij zijn breinkennis toe, al maakt Peter minder gebruik van de technieken. ‘Het toepassen van snellees-, geheugen- en mindmaptechnieken is vooral zinvol bij echte leervakken, zoals bij talen, geschiedenis, biologie of aardrijkskunde. Docenten die deze vakken geven, kunnen hun leerlingen bijvoorbeeld met snelleestechnieken snel inzicht laten krijgen in een hoofdstuk dat ze in de komende lessen willen behandelen.

Met snellezen pas je technieken toe waarmee je je concentratie verhoogt en je volledige breincapaciteit inzet voor lezen. Je leest sneller en met meer begrip. Laat je leerlingen daarna antwoord geven op de vragen waar het over gaat, welke vragen ze nu al hebben en wat ze denken dat er nog komen gaat. Op die manier maken de leerlingen als het ware een kapstokje in hun hoofd waar nieuwe info makkelijker aan is op te hangen. Je lessen worden effectiever.’

Enorme woordenschat

Iedereen slaat informatie contextgebonden op, zegt Peter. ‘Dus hoe meer context, hoe makkelijker je dingen onthoudt. ‘Een van de deelnemers aan mijn training was een docente Engels. Zij liet haar leerlingen een mindmap maken van een huis en liet hen vervolgens de voorwerpen in alle vertrekken benoemen. Binnen no-time hadden die leerlingen een enorme woordenschat van alles wat er zich in het huis bevindt tot aan het tuingereedschap in het schuurtje. Maar dat was niet het enige. Ze leerde haar leerlingen hierdoor ook een methode hoe ze hun woordenschat in verschillende contexten konden vergroten.’

‘Het is essentieel dat leerlingen snappen hoe hun brein werkt’

Een ander voorbeeld: ‘Je kortetermijngeheugen kan zeven eenheden in één keer aan. Als je leerlingen woordjes wilt laten leren, kun je die dus het beste in groepjes van zeven aanbieden. Door kleuren toe te passen - maak bijvoorbeeld voor Duits alle der-woorden blauw, die-woorden geel of das-woorden rood - zorg je voor een extra koppeling in het brein en onthouden ze de woorden beter. Leerlingen kunnen diezelfde techniek ook toepassen bij het leren van andere talen.’ 

Leren is verbinden

‘Het gaat bij leren echter niet alleen om technieken. Leren is verbinden. Je vormt je brein met alles wat je doet, ervaart en leert. Je bent dus deels regisseur van je eigen brein. Leerlingen zijn zich daar onvoldoende bewust van. Ze zien intelligentie als een vaststaand gegeven en cijfers als de uitkomst van roulette. Het is essentieel dat leerlingen snappen hoe hun brein werkt. Hoe ze het kunnen beïnvloeden. Hoe ze ervoor kunnen zorgen dat hun inspanning loont.’

Voorbereiden op het leven

Het bevorderen van leervaardigheid door middel van je vak zorgt er volgens Peter voor dat leerlingen zelfstandiger kunnen werken, hogere cijfers halen en minder tijd kwijt zijn met huiswerk. ‘Het motiveert en het geeft meer zelfvertrouwen. Dat is natuurlijk lastig meetbaar, daar hangen we geen cijfer aan. Maar ik merk dat ik kinderen kan laten geloven in hun eigen leervermogen. Dat ze in staat zijn tot meer dan ze ooit zelf hadden gedacht. Dat is ook belangrijk voor docenten: zie de groeimogelijkheden van leerlingen, niet de beperkingen. En benadruk niet het resultaat, maar het leren.’

Vooral dat laatste is voor Peter van essentieel belang. ‘Je vak is niet alleen een doel, maar ook een middel. Het aanleren van een leervaardigheid – hoe leer je beter leren – wordt steeds belangrijker. Je ziet dat veel scholen hun leerlingen opleiden voor een diploma, maar belangrijker nog is dat je hen voorbereidt op het leven. ’

 

 




Vorige
Volgende
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13