Kwaliteit van onderwijs verbeteren met Qual4T

‘Met Qual4T erkennen we de diversiteit aan kwaliteiten en voorzien we docenten van instrumenten die hen helpen bij het verbeteren van het onderwijs op de werkvloer. Het gaat over de wijze waarop docenten kwaliteit beleven, wat voor hen op de werkvloer de grootste waarde is.’ 

34 tips

Aan het woord is Margrieta Kroese. In 2011 werd ze door EQAVET - een referentiekader voor kwaliteitsborging in het beroepsonderwijs - gevraagd een Europees samenwerkingsproject op te tuigen. Het resultaat van drie jaar onderzoek naar en praten over kwaliteit in het beroepsonderwijs is Qual4T. Het stemt Kroese tevreden. Zo vertelt ze met trots dat aanvankelijk werd afgesproken om twaalf instrumenten te benoemen en uit te werken, maar dat de terugkoppeling naar en de input van de docenten op de werkvloer leidden tot een totaal van 34 handvatten waarmee docenten de kwaliteit van hun onderwijs kunnen verbeteren.

Hoe hebben jullie dit gedaan?
‘In samenwerking met ondermeer de Engelse, Spaanse en Italiaanse onderwijspartners in ons project en de docententeams van die verschillende onderwijsinstellingen.

Van begin af aan hebben we gezegd dat de stem van de docent in dit project op 1 staat. De toolbox is een antwoord op de vele in onderwijsland van bovenaf opgelegde kwaliteitscriteria die kwaliteit willen vangen in systemen en cijfers. Qual4T erkent dat geen docent hetzelfde is en dat het woord kwaliteit voor iedere docent een andere betekenis heeft.’

Voor wie de gids nog niet las, welke instrumenten zijn zoal terug te vinden in de Qual4T kwaliteitsgids?
‘Alle instrumenten staan in de gids, net als de nodige basisinformatie. Een aantal instrumenten slaat goed aan, zoals nummer 10: een kort actieplan dat docenten kunnen inzetten om hun onderwijsaanbod te evalueren en te verbeteren. En nummer 21: Flashlight Feedback, een beproefde manier om zonder voorwerk te ontdekken wat de wensen en percepties van studenten of medewerkers zijn. En ook nummer 19, de peer-to-peer review, een probaat middel om het zelfbewustzijn binnen een groep studenten, medewerkers of docenten positief te stimuleren, vindt gretig aftrek. We hebben er bewust voor gekozen om het in Word op te maken. Daardoor is het instrument als document makkelijk te bewerken en dus te personaliseren.’

Op welke manier zie je dat Qual4T aanslaat bij de mensen voor wie het bedoeld is: de docenten?
‘We hebben testimonials verzameld. Zowel bij docenten van Landstede in Zwolle als bij de docenten die verbonden zijn aan onderwijsinstellingen uit andere landen die betrokken zijn bij het project. Wat mij treft in die oneindige lijst, is dat docenten blij zijn met de praktische toepasbaarheid. Zo was het bedoeld!

Ook prettig om te merken is dat het instrumentarium, in zes talen gratis beschikbaar, goed gevonden en gretig gedownload wordt, dit jaar al honderden keren. Vanuit Nederlandse mbo’s, maar ook vanuit alle uithoeken van Europa. Dat is het beste bewijs dat dit project aanslaat.’

En wat heeft Qual4T jou geleerd over kwaliteit?
‘Door ook internationaal naar onderwijskwaliteit te kijken, creëer je een extra dimensie: we wisselen onze kennis en ervaringen uit over landelijke systemen, maar ook over hoe we in onze organisaties aan kwaliteitsverbetering werken. Ook landelijk zit ik in een expertisegroep over de kwaliteit van het mbo-onderwijs, maar de inhoud van die gesprekken focust zich daar echt puur op de Nederlandse situatie.

Verder heb ik geleerd dat we al veel zaken bereikt hebben, maar ook nog stappen kunnen zetten. Mijn Engelse collega bijvoorbeeld had nog nooit echt met een onderwijsteam aan tafel gezeten. Voor haar was dit een enorme eyeopener. We vinden elkaar internationaal en nationaal absoluut in de noodzaak om - wanneer je over kwaliteit praat - bij de individuele docent te beginnen. De docent is degene die direct contact met de student en het bedrijfsleven heeft, en dat zijn uiteindelijk onze klanten.’ 

Ook nieuwsgierig naar kwaliteitsgids? In deze Quality Toolkit kun je Nederlandstalige documenten met instrumenten downloaden. 

 De gids is ook in te zien op het intranet en voor docenten van de Landstede Groep ook als papieren versie beschikbaar.